Chcę przyłączyć się do sieci elektroenergetycznej. Jak to prawidłowo zrobić?
Co robić?
- Zapoznać się z wzorem wniosku o określenie warunków przyłączenia do sieci.
- Zapoznać się z zawartym w taryfie sposobem ustalania opłat za przyłączenie do sieci. Informacje dotyczące tych opłat można znaleźć w taryfach przedsiębiorstw energetycznych.
- Złożyć prawidłowo wypełniony wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci.
- Podpisać umowę o przyłączenie do sieci, zawierającą wszystkie istotne postanowienia.
- W przypadku sporów powstałych na tle realizacji zapisów umowy o przyłączenie do sieci - spory rozstrzyga się zgodnie z przepisami podpisanej umowy - polubownie, we wskazanym w umowie sądzie.
Odbiorcy w gospodarstwie domowym mogą skorzystać z pozasądowego rozwiązywania sporów, w tym celu powinni zwrócić się z wnioskiem do Koordynatora ds. negocjacji działającym przy Prezesie URE, który prowadząc postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów:
1) umożliwia zbliżenie stanowisk stron w celu rozwiązania sporu przez jego strony lub
2) przedstawia stronom propozycję rozwiązania sporu.Informacje dotyczące Koordynatora ds. Negocjacji dostępne są na stronie www.koordynator.ure.gov.pl/
-
- W przypadku odmowy przyłączenia do sieci elektroenergetycznej odbiorca może szukać pomocy w rozstrzygnięciu sporu u Prezesa URE. Działając na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, Prezes URE rozstrzyga w sprawach spornych dotyczących odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, w tym dotyczących zwiększenia mocy przyłączeniowej.
- Z udokumentowanym wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci należy wystąpić do właściwego miejscowo oddziału terenowego URE, który rozstrzygnie spór wydając decyzję administracyjną.
Dane teleadresowe oddziałów terenowych URE można znaleźć na stronie URE - Rozstrzygnięcie powstałego sporu następuje, po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego (art. 30 ustawy - Prawo energetyczne) w formie decyzji administracyjnej, od której służy każdej ze stron odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Stan prawny
Zgodnie z art. 5 ust. 1 i ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne dostarczanie energii odbywa się po uprzednim przyłączeniu do sieci, na podstawie umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji albo umowy kompleksowej.
Przez „przyłącze” rozumie się odcinek lub element sieci służący do połączenia urządzeń, instalacji lub sieci podmiotu, o wymaganej przez niego mocy przyłączeniowej, z pozostałą częścią sieci przedsiębiorstwa energetycznego, świadczącego na rzecz podmiotu przyłączanego usługę przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej (§ 2 pkt 15 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego).
Na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania i przyłączania, w pierwszej kolejności, instalacji odnawialnego źródła energii, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i dostarczania energii, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru.
Przedsiębiorstwo energetyczne nie ma obowiązku przyłączenia do sieci, jeżeli ubiegający się o przyłączenie do sieci nie ma tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, obiektu lub lokalu, do których energia ma być dostarczana (art. 7 ust. 3 ww. ustawy).
Zgodnie z § 4 ww. rozporządzenia przyłączenie podmiotu do sieci następuje na podstawie umowy o przyłączenie do sieci i po spełnieniu warunków przyłączenia do sieci.
Podmioty ubiegające się o przyłączenie do sieci dzieli się na grupy przyłączeniowe, biorąc pod uwagę parametry sieci, standardy jakościowe energii oraz rodzaj i wielkość przyłączanych urządzeń, instalacji i sieci (art. 7 ust. 7 ww. ustawy). Kryteria według których dzieli się podmioty ubiegające się o przyłączenie do sieci na grupy przyłączeniowe, wskazane są w § 3 ww. rozporządzenia.
Wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci
Podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci, zwany „wnioskodawcą”, składa wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci w przedsiębiorstwie energetycznym, do którego sieci ubiega się o przyłączenie (art. 7 ust. 3a ww. ustawy oraz § 6 ust. 1 ww. rozporządzenia).
Wzór wniosku o określenie warunków przyłączenia ustala oraz udostępnia przedsiębiorstwo energetyczne (§ 6 ust. 2 ww. rozporządzenia).
Wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci, według wzoru określonego przez przedsiębiorstwo energetyczne, składa się także w przypadku zwiększenia, przez podmiot przyłączony do sieci, zapotrzebowania na moc przyłączeniową lub zmiany dotychczasowych warunków i parametrów technicznych pracy urządzeń, instalacji i sieci przyłączonego podmiotu (§ 6 ust. 3 ww. rozporządzenia).
Wniosek o określenie warunków przyłączenia powinien zawierać (art. 7 ust. 3b i ust.8d ww. ustawy oraz § 7 ww. rozporządzenia):
- oznaczenie podmiotu ubiegającego się o przyłączenie - wnioskodawcy;
- określenie nieruchomości, obiektu lub lokalu do którego energia ma być dostarczana;
- informacje niezbędne do zapewnienia wymagań technicznych i eksploatacyjnych, o których mowa w art. 7a ww. ustawy;
- określenie mocy przyłączeniowej dla każdego miejsca dostarczania energii elektrycznej;
- przewidywane roczne zużycie energii elektrycznej;
- przewidywany termin rozpoczęcia dostarczania energii elektrycznej lub jej poboru;
- parametry techniczne, charakterystykę ruchową i eksploatacyjną przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci, w przypadku podmiotów zaliczanych do grup przyłączeniowych I - IV;
- określenie minimalnej mocy wymaganej dla zapewnienia bezpieczeństwa osób i mienia, w przypadku wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej podmiotom zaliczanym do grup przyłączeniowych I - III;
- informacje techniczne dotyczące zakłóceń wprowadzanych przez urządzenia, instalacje i sieci wnioskodawcy oraz charakterystykę obciążeń, niezbędne do określenia warunków przyłączenia w przypadku podmiotów zaliczanych do grup przyłączeniowych I - IV;
Do wniosku o określenie warunków przyłączenia należy dołączyć:
- dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do korzystania z obiektu, w którym będą używane przyłączane urządzenia, instalacje lub sieci;
- plan zabudowy lub szkic sytuacyjny określający usytuowanie obiektu, w którym będą używane przyłączane urządzenia, instalacje lub sieci, względem istniejącej sieci oraz usytuowanie sąsiednich obiektów;
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej powinno potwierdzić na piśmie złożenie przez wnioskodawcę wniosku, określając w szczególności datę złożenia wniosku (art. 7 ust. 8h ww. ustawy). Ma to istotne znaczenie dla określenia terminu, w jakim przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane wydać warunki przyłączenia, o czym poniżej.
Warunki przyłączenia do sieci
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej jest obowiązane wydać warunki przyłączenia w terminie (art. 7 ust. 8g ww. ustawy oraz § 9 ww. rozporządzenia):
- 14 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do IV, V, lub VI grupy przyłączeniowej, przyłączanego do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
- 30 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku przez wytwórcę energii elektrycznej zaliczonego do IV, V, lub VI przyłączanego do sieci o napięciu nie wyższym niż 1 kV;
- 30 dni od dnia złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia przez wnioskodawcę przyłączanego do sieci o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV, a w przypadku przyłączania źródła - od dnia złożenia kompletnego wniosku lub wniesienia zaliczki;
- 60 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do III lub VI grupy przyłączeniowej, przyłączanego do sieci o napięciu powyżej 1 kV;
- 90 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku przez wnioskodawcę zaliczonego do I lub II grupy przyłączeniowej;
- 150 dni od dnia złożenia wniosku o określenie warunków przyłączenia przez wnioskodawcę przyłączanego do sieci o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV, a w przypadku przyłączania źródła - od dnia złożenia kompletnego wniosku lub wniesienia zaliczki.
Warunki przyłączenia określają w szczególności (§ 8 ust. 1 oraz § 2 ww. rozporządzenia):
- miejsce przyłączenia,
- miejsce dostarczania energii elektrycznej,
- moc przyłączeniową,
- rodzaj przyłącza;
- zakres niezbędnych zmian w sieci związanych z przyłączeniem;
- dane znamionowe urządzeń, instalacji i sieci oraz dopuszczalne graniczne parametry ich pracy;
- dopuszczalny poziom zmienności parametrów technicznych energii elektrycznej;
- miejsce zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego;
- wymagania dotyczące układu pomiarowo-rozliczeniowego i systemu pomiarowo-rozliczeniowego;
- rodzaj i usytuowanie zabezpieczenia głównego, dane znamionowe oraz niezbędne wymagania w zakresie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i systemowej;
- dane umożliwiające określenie w miejscu przyłączenia wartości prądów:
- zwarć wielofazowych i czasów ich wyłączenia;
- zwarcia doziemnego i czasów ich wyłączenia lub trwania;
- wymagany stopień skompensowania mocy biernej;
- wymagania w zakresie:
- dostosowania przyłączanych urządzeń, instalacji lub sieci do systemów sterowania dyspozytorskiego;
- przystosowania układu pomiarowo - rozliczeniowego do systemów zdalnego odczytu danych pomiarowych;
- zabezpieczenia sieci przed zakłóceniami elektrycznymi powodowanymi przez urządzenia, instalacje lub sieci wnioskodawcy;
- wyposażenia urządzeń, instalacji lub sieci, niezbędnego do współpracy z siecią, do której ma nastąpić przyłączenie;
- możliwości dostarczania energii elektrycznej w warunkach odmiennych od standardowych;
- dane i informacje dotyczące sieci niezbędne w celu doboru systemu ochrony przed porażeniami w instalacji lub sieci podmiotu, którego instalacje lub sieci będą przyłączane.
Warunki przyłączenia są ważne dwa lata od dnia ich określenia (§ 8 ust. 7 ww. rozporządzenia oraz art. 7 ust. 8i ww. ustawy). W okresie ważności warunki przyłączenia stanowią warunkowe zobowiązanie przedsiębiorstwa energetycznego do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej.
Warunki przyłączenia są przekazywane wnioskodawcy wraz z projektem umowy o przyłączenie do sieci (§ 8 ust. 6 ww. rozporządzenia).
Umowa o przyłączenie do sieci
Po złożeniu przez podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci, w przedsiębiorstwie energetycznym, do którego sieci ubiega się o przyłączenie, wniosku o określenie warunków przyłączenia do sieci oraz po przekazaniu wnioskodawcy warunków przyłączenia do sieci, może zostać podpisana umowa o przyłączenie do sieci.
Zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy, umowa o przyłączenie do sieci powinna zawierać co najmniej postanowienia określające:
- termin realizacji przyłączenia;
- wysokość opłaty za przyłączenie;
- miejsce rozgraniczenia własności sieci przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji podmiotu przyłączanego;
- zakres robót niezbędnych przy realizacji przyłączenia;
- wymagania dotyczące lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego parametrów;
- harmonogram przyłączenia,
- warunki udostępnienia przedsiębiorstwu energetycznemu nieruchomości należącej do podmiotu przyłączanego w celu budowy lub rozbudowy sieci niezbędnej do realizacji przyłączenia;
- przewidywany termin zawarcia umowy, na podstawie której nastąpi dostarczanie energii
- ilości energii przewidzianej do odbioru;
- moc przyłączeniową;
- odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy, a w szczególności za opóźnienie terminu realizacji prac w stosunku do ustalonego w umowie;
- okres obowiązywania umowy i warunki jej rozwiązania.
Należy zauważyć, że w ww. ustawie zostały wskazane podstawowe postanowienia, jakie powinna zawierać umowa o przyłączenie do sieci. Oznacza to, że same strony umowy mogą kształtować stosunek umowny dowolnie i dodać do „podstawowych” warunków, swoje własne zapisy, np. dotyczące sposobu rozstrzygania sporów powstałych na tle realizacji warunków umowy o przyłączenie.
Przyłączany podmiot jest obowiązany umożliwić przedsiębiorstwu energetycznemu, w obrębie swojej nieruchomości budowę i rozbudowę sieci w zakresie niezbędnym do realizacji przyłączenia oraz udostępnić pomieszczenia lub miejsca na zainstalowanie układów pomiarowych, na warunkach określonych w umowie o świadczenie usługi przyłączenia do sieci (art. 7ust. 12 ww. ustawy). Przedsiębiorstwo energetyczne jest natomiast obowiązane powiadomić przyłączany podmiot o planowanych terminach ww. prac, z wyprzedzeniem umożliwiającym przyłączanemu podmiotowi przygotowanie nieruchomości lub pomieszczeń do przeprowadzenia i odbioru tych prac (art. 7ust. 13 ww. ustawy).
Opłata za przyłączenie do sieci
- Za przyłączenie do sieci pobiera się opłatę ustaloną na podstawie następujących zasad (art. 7 ust. 8 ww. ustawy):
- za przyłączenie do sieci przesyłowej oraz do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV i nie wyższym niż 110 kV, z wyłączeniem przyłączenia źródeł i sieci, opłatę ustala się na podstawie jednej czwartej rzeczywistych nakładów poniesionych na realizacje przyłączenia;
- za przyłączenie do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 1 kV, z wyłączeniem przyłączenia źródeł i sieci, opłatę ustala się w oparciu o stawki opłat zawarte w taryfie, kalkulowane na podstawie jednej czwartej średniorocznych nakładów inwestycyjnych na budowę odcinków sieci służących do przyłączania tych podmiotów, określonych w planie rozwoju; stawki te mogą być kalkulowane w odniesieniu do wielkości mocy przyłączeniowej, jednostki długości odcinka sieci służącego do przyłączenie lub rodzaju tego odcinka;
- za przyłączenie źródeł współpracujących z siecią oraz sieci przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją energii pobiera się opłatę ustaloną na podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację przyłączenia, z wyłączeniem instalacji odnawialnego źródła energii o mocy elektrycznej zainstalowanej nie wyższej niż 5MW oraz jednostek kogeneracji o mocy elektrycznej zainstalowanej poniżej 1 MW, za których przyłączenie pobiera się połowę opłaty ustalonej na podstawie rzeczywistych nakładów.
- W przypadku gdy przedsiębiorstwo energetyczne odmówi przyłączenia do sieci z powodu braku warunków ekonomicznych, to wówczas za przyłączenie do sieci przedsiębiorstwo energetyczne może ustalić opłatę w wysokości uzgodnionej z podmiotem ubiegającym się o przyłączenie do sieci w umowie o przyłączenie do sieci (art. 7 ust. 9 ww. ustawy). Powyżej wskazane w pkt I zasady ustalania opłat za przyłączenie do sieci nie mają w takiej sytuacji zastosowania.
Zgodnie z § 5 ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 15 marca 2019 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną, przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji energii elektrycznej zawiera w taryfie m.in. stawki opłat za przyłączenie do sieci lub sposób ustalania tych opłat. Informacje dotyczące tych opłat można zatem znaleźć w taryfach przedsiębiorstw energetycznych. Taryfy przedsiębiorstw energetycznych są udostępniane odbiorcom w Biurach Obsługi Klientów, są także publikowane na stronach internetowych przedsiębiorstw oraz w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Regulacji Energetyki.