Nawigacja

Informacja

Strona znajduje się w archiwum.

Komisja Europejska rozmawia o przepływach kołowych w Europie Środkowo-Wschodniej

Stale wzrastające przepływy nieplanowe coraz częściej powodują przekroczenie kryteriów bezpiecznej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego

19 marca w Brukseli odbyła się konferencja wysokiego szczebla poświęcona tematyce nieplanowych przepływów energii elektrycznej, ze szczególnym uwzględnieniem regionu Europy Środkowo-Wschodniej (CEE). Gospodarzem spotkania był unijny Komisarz ds. Energii, Günther Oettinger, a w wydarzeniu udział wzięli m.in. przedstawiciele państw członkowskich, organów regulacyjnych oraz operatorów systemów przesyłowych z Europy Środkowo-Wschodniej oraz Belgii i Holandii. W konferencji uczestniczyli również wysocy rangą przedstawiciele Komisji Europejskiej, Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) oraz Europejskiej Sieci Operatorów Systemów Przesyłowych energii elektrycznej (ENTSO-E). Urząd Regulacji Energetyki na spotkaniu reprezentował Marek Woszczyk, Prezes URE oraz Rafał Gawin, Naczelnik Wydziału ds. Operatorów Systemu Elektroenergetycznego w Departamencie Promowania Konkurencji.

Problem nieplanowych przepływów energii elektrycznej, zwanych przepływami kołowymi, jest charakterystyczny dla tzw. sieci oczkowych (meshed grids). Wzrost produkcji energii wiatrowej spowodował, że w systemach elektroenergetycznych na szeroką skalę pojawiły się niekontrolowane, trudne do zaprognozowania przepływy mocy. Wraz z postępującą liberalizacją rynków energii w Europie oraz wzrostem poziomu wymiany transgranicznej, problem przepływów nieplanowych zaczął wykraczać poza obszary systemów krajowych. Obecnie jest to zjawisko wpływające na funkcjonowanie systemów także innych państw, powodując u nich poważne przeciążenia i ograniczenia systemowe. Przykładem tego są m.in. przepływy mocy z niemieckich farm wiatrowych, które w znacznym stopniu korzystają z systemów krajów sąsiednich, w tym Polski i Czech, co z kolei negatywnie wpływa zarówno na możliwość transgranicznego obrotu energią elektryczną, w szczególności importu energii elektrycznej z Niemiec, jak również na bezpieczeństwo pracy polskiego systemu elektroenergetycznego.

Konferencję rozpoczął unijny Komisarz ds. Energii Günther Oettinger. Komisarz omówił zjawisko przepływów kołowych w europejskich sieciach elektroenergetycznych, ich wpływ na funkcjonowanie systemów oraz możliwe sposoby rozwiązania problemów związanych z przepływami nieplanowymi. Swój punkt widzenia na temat przepływów kołowych w Europie Środkowo-Wschodniej zaprezentowali również przedstawiciele ENTSO-E, interesariusze z Polski, Niemiec, Czech oraz innych krajów, których systemy bezpośrednio doświadczają nieplanowych przepływów energii elektrycznej z Niemiec.

Prezes URE przedstawił oddziaływanie nieplanowych przepływów energii z Niemiec na bezpieczeństwo polskiego systemu elektroenergetycznego oraz funkcjonowanie rynków energii elektrycznej w Polsce i w całym regionie. Prezes Woszczyk podkreślił, że niekontrolowane przepływy energii na granicy polsko-niemieckiej wykorzystują znaczną część fizycznych zdolności przesyłowych połączeń transgranicznych polskiego systemu elektroenergetycznego. Powoduje to istotne ograniczenie zdolności przesyłowych oferowanych na zasadach rynkowych w całym regionie CEE i blokuje możliwości importu energii elektrycznej z Niemiec do Polski. Jednocześnie stale wzrastające przepływy nieplanowe coraz częściej powodują przekroczenie kryteriów bezpiecznej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, mimo podejmowanych przez operatora systemu przesyłowego środków zaradczych. Polski regulator przedstawił także możliwe do podjęcia działania w celu minimalizacji wpływu przepływów nieplanowych na KSE, podkreślając jednocześnie konieczność prawidłowego zdefiniowania stref rynkowych w regionie (tzw. bidding zones). Zdaniem Prezesa URE, właściwie określone obszary rynkowe pozwolą na ograniczenie negatywnych skutków związanych z przepływami nieplanowymi oraz ułatwią dalszą integrację rynku w regionie.

Na potrzebę zmiany definicji obszarów rynkowych uwagę zwróciła również Hanna Trojanowska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki, odpowiedzialna za kwestie związane z energetyką jądrową. Minister Trojanowska podkreśliła także, że należy wdrożyć taki model rynku, dzięki któremu będzie można w sposób rynkowy zarządzać przepływami w systemie, a różnica pomiędzy przepływami rynkowymi i fizycznymi będzie możliwie mała.

Przedstawiciel polskiego operatora systemów przesyłowych PSE Operator zwrócił uwagę, że rosnący problem przepływów kołowych może spowodować zakłócenia w pracy całego europejskiego systemu elektroenergetycznego. Konrad Purchała zaznaczył, że sposobem na poprawę tej sytuacji jest wdrożenie metody flow-based (FBA) w oparciu o właściwie zdefiniowane obszary rynkowe. Zdaniem przedstawiciela PSE Operator korzystne byłoby także zwiekszenie elastyczności systemu poprzez instalację przesuwników fazowych. Konrad Purchała wskazał na konieczność równoległych działań w zakresie poprawy zasad funkcjonowania rynku, jak również w celu rozbudowy infrastruktury sieciowej.

W trakcie konferencji swoje stanowisko przedstawiła także strona niemiecka. Przedstawiciel niemieckiego regulatora oraz operatora systemu przesyłowego (OSP) wskazywali, że przepływy kołowe są zjawiskiem typowym dla tzw. sieci gęstych i że w związku z rozwojem generacji wiatrowej ilość nieplanowych przepływów w przyszłości może wzrosnąć. Niemiecki OSP opisał wspólne inicjatywy podejmowane przez operatorów z regionu w celu zwiększenia bezpieczeństwa operacyjnego w regionie, w tym m.in. inicjatywę TSC (współpracy OSP na rzecz poprawy bezpieczeństwa pracy połączonych systemów elektroenergetycznych) oraz dotychczasowe prace nad wdrożeniem metodologii flow based (FBA) w regionie. Z kolei niemiecki regulator przedstawił możliwości krótko-, średnio- i długoterminowych rozwiązań problemu przepływów kołowych w Europie Środkowo-Wschodniej, takie jak m.in. instalacja przesuwników fazowych, wdrożenie metody FBA w regionie, rozwój infrastruktury sieciowej i inwestycje w zdolności wytwórcze, zmiany w mechanizmie rekompensat międzyoperatorskich ITC czy wdrożenie założeń kodeksu sieciowego dot. alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi.

Podsumowania dyskusji dokonał Philipe Lowe, dyrektor Dyrekcji ds. Energii KE. Lowe zwrócił uwagę na potrzebę szerszego spojrzenia na sprawy polityki energetycznej Unii Europejskiej. W związku z celami UE w dziedzinie energetyki, w nadchodzących latach nastąpi dalszy rozwój produkcji energii ze źródeł odnawialnych, dlatego też niezbędne są dalsze inwestycje w infrastrukturę energetyczną. Lowe wskazał także na konieczność ciągłej bliskiej współpracy operatorów z regionu CEE.

Konferencja była dobrą okazją do wymiany poglądów i doświadczeń oraz wspólnej dyskusji na temat problemu, jakim są przepływy kołowe w Europie Środkowo-Wschodniej.

Data publikacji : 13.04.2012
Data modyfikacji : 27.04.2012

Opcje strony

do góry