Urząd Regulacji Energetyki

https://www.ure.gov.pl/pl/cieplo/inne-wazne-informacje/3992,Prezes-URE-o-wytwarzaniu-i-sprzedazy-chlodu-w-oparciu-o-cieplo-systemowe.html
2024-03-29, 09:34

Prezes URE o wytwarzaniu i sprzedaży chłodu w oparciu o ciepło systemowe

Zagadnienia związane z wytwarzaniem chłodu w agregatach absorpcyjnych i związane z wykonywaniem tego typu działalności gospodarczej uwarunkowania prawne - w tym wymóg uzyskania koncesji, a w konsekwencji także obowiązek ustalania i przedstawiania do zatwierdzenia taryfy Prezesowi URE - budzą coraz większe zainteresowanie przedsiębiorstw energetycznych.

W dużych aglomeracjach miejskich zasilanych w ciepło z elektrociepłowni występują korzystne warunki do skojarzenia procesu wytwarzania energii elektrycznej, ciepła i chłodu. Wykorzystanie ciepła sieciowego do produkcji chłodu nie tylko pozwoli dociążyć system ciepłowniczy w okresie letnim i uzyskać dodatkową sprzedaż ciepła, ale może być również elementem pozwalającym na zwiększenie produkcji energii elektrycznej.

Korzyści wynikające ze skojarzenia procesu wytwarzania energii elektrycznej, ciepła i chłodu, to:

  • zwiększenie efektywności wykorzystania energii pierwotnej,
  • ograniczenie emisji CO2,
  • wyeliminowanie szkodliwych dla środowiska freonów stosowanych w agregatach sprężarkowych,
  • poprawa efektywności ekonomicznej krajowych systemów ciepłowniczych,
  • zwiększenie produkcji energii elektrycznej w letnim szczycie obciążenia systemu elektroenergetycznego.

Podstawowym atutem wytwarzania chłodu jest możliwość zagospodarowania ciepła wytwarzanego latem w źródłach posiadających jednostki kogeneracji. Biorąc pod uwagę dwukrotne zwiększenie produkcji energii elektrycznej w kogeneracji do roku 2020, co jest celem wskazanym w Polityce energetycznej Polski do roku 2030, zdaniem Prezesa URE korzystnym byłoby pojawienie się na rynku krajowym nowej działalności gospodarczej, funkcjonującej już w gospodarkach państw UE tj.: wytwarzanie i sprzedaż chłodu w oparciu o ciepło systemowe.

Dwa warianty chłodzenia

Przy pomocy ciepłej wody użytkowej możliwe jest m.in. chłodzenie nieruchomości należących do odbiorców końcowych przy zastosowaniu dwóch wariantów technologicznych. Jednym z nich jest wytwarzanie wody lodowej za pomocą agregatu absorpcyjnego zamontowanego w obrębie nieruchomości odbiorcy, podczas gdy drugim przesyłanie wody lodowej do nieruchomości odbiorców za pośrednictwem sieci.
Nie wywołuje kontrowersji sytuacja, gdy woda lodowa wytwarzana jest przez odbiorców końcowych ciepła, za pomocą agregatów absorpcyjnych zamontowanych w obrębie ich nieruchomości. Działanie takie nie posiada znamion wykonywania działalności gospodarczej a zatem nie wymaga udzielenia koncesji oraz zatwierdzenia taryf przez Prezesa URE. Jednak w takim przypadku obowiązek przedstawienia taryf do zatwierdzenia będzie dotyczyć ciepła dostarczanego odbiorcy końcowemu, z którego to część przeznaczona może zostać na wytworzenie wody lodowej.

Odmienna sytuacja występuje w przypadku wytwarzania, przesyłania i dystrybucji przez przedsiębiorstwo energetyczne wody lodowej, wytworzonej z ciepła w pewnej odległości od obiektów odbiorcy.

Woda lodowa nośnikiem energii

Przepis art. 32 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne stanowi, iż koncesja wymagana jest do wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania paliw lub energii, przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii oraz obrotu paliwami lub energią. Ustawa równocześnie ustala warunki zwolnienia z tego obowiązku. Analiza przepisów ustawy, mówi nam, że ustawodawca poprzez energię rozumie również ciepło (energię cieplną), co powoduje, iż uzyskanie koncesji Prezesa URE jest warunkiem koniecznym dla wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyznaczonym treścią art. 32 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, również w odniesieniu do ciepła. Zgodnie z definicją art. 3 pkt 2 ustawy - Prawo energetyczne, ciepło - to energia cieplna w wodzie gorącej, parze i innych nośnikach. Nie ulega wątpliwości, że woda lodowa, posiadająca np. temperaturę 6OC (zasilanie) i 12OC (powrót), jest nośnikiem energii cieplnej. Ustawodawca nie określa bowiem minimalnej temperatury jaką powinien mieć nośnik ciepła. Stąd wniosek, iż definicja ciepła zawarta w ustawie obejmuje również wodę lodową. O poprawności tego punktu widzenia może świadczyć również definicja ciepła użytkowego w kogeneracji (art. 3 pkt 34 ustawy - Prawo energetyczne), zgodnie z którą ciepło użytkowe w kogeneracji stanowi ciepło wytwarzane w kogeneracji, służące zaspokojeniu niezbędnego zapotrzebowania na ciepło lub chłód, które gdyby nie było wytworzone w kogeneracji zostałoby pozyskane z innych źródeł.

Koncesja jest niezbędna

Dla prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu wody lodowej z ciepła niezbędne jest posiadanie koncesji na wytwarzanie ciepła (poza wyjątkami określonymi w art. 32 ustawy - Prawo energetyczne). Analogicznie, dla przesyłania lub dystrybucji wody lodowej za pomocą sieci niezbędne jest posiadanie właściwej koncesji na przesyłanie lub dystrybucję ciepła. Jednak nie powinno to skutkować istotnymi barierami o charakterze administracyjnym, gdyż wytwarzaniem, dystrybucją lub przesyłaniem wody lodowej zainteresowane są głównie przedsiębiorstwa działające już na rynku ciepłowniczym i w związku z tym będące już w posiadaniu właściwych koncesji.

Odnosząc się do zagadnienia przedstawiania taryf do zatwierdzenia jako instrumentu regulacji rynku przez Prezesa URE w omawianym przypadku, zdaniem regulatora, taryfy te powinny być kalkulowane zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz. U. Nr 194, poz. 1291).

Prezes URE przychylił się również do poglądu prezentowanego przez przedsiębiorstwa, że do wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji chłodu może znaleźć zastosowanie art. 49 ustawy - Prawo energetyczne, o ile wystąpi przesłanka istnienia warunków konkurencji, określona w tym przepisie ustawy. 

Data publikacji : 31.03.2011
Data modyfikacji : 11.10.2012

Opcje strony