Urząd Regulacji Energetyki

Co to jest sprzedaż rezerwowa energii elektrycznej?

Sprzedaż rezerwowa to rozwiązanie, które ma na celu zapewnienie odbiorcom ciągłości realizacji dostaw energii elektrycznej do czasu wybrania przez odbiorcę nowego sprzedawcy energii elektrycznej.

Od 1 lipca 2025 r. odbiorca nie dokonuje już wyboru sprzedawcy rezerwowego. Sprzedawcą rezerwowym jest sprzedawca, który na obszarze dystrybutora, do sieci którego przyłączony jest dany odbiorca, pełni funkcję sprzedawcy zobowiązanego^[1]. Informacja o sprzedawcy rezerwowym właściwym dla obszaru danego dystrybutora znajduje się na stronie internetowej dystrybutora.

Jeśli sprzedawca, o którym mowa wyżej, nie może realizować obowiązków sprzedawcy rezerwowego, jego rolę pełni sprzedawca zobowiązany wyznaczony dla obszaru działania operatora systemu przesyłowego. Jest to „zapasowy” sprzedawca rezerwowy dla wszystkich odbiorców, niezależnie od tego, do sieci którego dystrybutora są przyłączeni. Lista sprzedawców zobowiązanych, będących jednocześnie sprzedawcami rezerwowymi publikowana jest raz w roku na stronie internetowej URE.^[2]

Jeśli sprzedawca rezerwowy energii elektrycznej utraci status sprzedawcy rezerwowego energii elektrycznej w związku ze zmianą sprzedawcy rezerwowego energii elektrycznej dla obszaru działania danego dystrybutora, ma obowiązek poinformować odbiorców, którym świadczy sprzedaż rezerwową, o rozliczeniu końcowym, nowym sprzedawcy rezerwowym i dacie zmiany sprzedawcy rezerwowego.

Z chwilą uruchomienia sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, z przyczyn leżących po stronie dotychczasowego sprzedawcy, dotychczas obowiązująca umowa sprzedaży energii elektrycznej albo umowa kompleksowa ulega rozwiązaniu z mocy prawa, bez konieczności ponoszenia przez odbiorcę dodatkowych kosztów lub opłat.

Umowy sprzedaży rezerwowej j lub umowy kompleksowe zawierające postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, zawarte przed 1 lipca 2025 r. na podstawie dotychczasowych przepisów, pozostają w mocy.

W jakich sytuacjach uruchamiana jest sprzedaż rezerwowa?

Sprzedaż rezerwowa uruchamiana jest w przypadku powzięcia informacji przez dystrybutora, że dla danego odbiorcy końcowego energii elektrycznej przyłączonego do jego sieci  nie jest realizowana umowa sprzedaży energii elektrycznej lub umowa kompleksowa, w szczególności w związku z:

• uzyskaniem informacji o konieczności zaprzestania sprzedaży energii elektrycznej przez dotychczasowego sprzedawcę, z przyczyn leżących po stronie tego sprzedawcy,
• w przypadku wygaśnięcia umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej z dotychczasowym sprzedawcą energii elektrycznej, jeżeli dystrybutor nie powziął informacji o zawarciu umowy z innym sprzedawcą, w ramach procedury zmiany sprzedawcy,
• gdy sprzedawca wybrany przez odbiorcę nie podjął sprzedaży energii elektrycznej.

Zawarcie umowy sprzedaży rezerwowej następuje z mocy prawa, co oznacza, że dostarczanie energii elektrycznej jest zapewnione bez żadnych działań ze strony odbiorcy.

W jakich sytuacjach sprzedaż rezerwowa nie jest uruchamiana?

Sprzedaż rezerwowa nie jest uruchamiana w szczególności w sytuacji gdy:

• odbiorca korzysta z przedpłatowej formy rozliczeń, gdyż:

- co najmniej dwukrotnie w ciągu kolejnych 12 miesięcy zwlekał z zapłatą za pobraną energię elektryczną, albo świadczone usługi przez okres co najmniej jednego miesiąca;

- nie ma tytułu prawnego do nieruchomości, obiektu lub lokalu, do którego jest dostarczana energia elektryczna;

- użytkuje nieruchomość, obiekt lub lokal w sposób uniemożliwiający cykliczne sprawdzanie stanu układu pomiarowo-rozliczeniowego

• odbiorca nie wyraził zgody na zainstalowanie układu pomiarowo-rozliczeniowego, w związku z czym przedsiębiorstwo wstrzymało dostawy energii elektrycznej lub rozwiązało umowę sprzedaży energii lub umowę kompleksową

• odbiorcy zostały wstrzymane dostawy energii elektrycznej ponieważ:

• w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że instalacja znajdująca się u odbiorcy stwarza bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia lub środowiska;
• w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że nastąpiło nielegalne pobieranie  energii elektrycznej;

• odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności.

• nastąpiło wygaśnięcie lub rozwiązanie umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, a odbiorca nie zawarł nowej umowy kompleksowej
•  nastąpiło wygaśnięcie lub rozwiązanie umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej  lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, a odbiorca nie zawarł umowy kompleksowej 

Skąd odbiorca dowie się, że została dla niego uruchomiona sprzedaż rezerwowa?

Dystrybutor informuje odbiorcę przyłączonego do jego sieci o zawarciu z mocy prawa umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, dacie uruchomienia sprzedaży rezerwowej, podstawie prawnej jej  uruchomienia, jak również przyczynach jej uruchomienia, danych teleadresowych sprzedawcy rezerwowego oraz miejscu opublikowania przez sprzedawcę rezerwowego warunków umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, w terminie 5 dni od dnia jej uruchomienia.

Natomiast sprzedawca rezerwowy przekazuje odbiorcy jeden egzemplarz umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, w terminie 30 dni od dnia otrzymania od dystrybutora informacji o zawarciu z mocy prawa umowy sprzedaży rezerwowej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej oraz informuje o prawie odbiorcy do wypowiedzenia tej umowy

Ponadto sprzedawca rezerwowy dołącza do każdego rozliczenia za energię elektryczną z odbiorcą korzystającym ze sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej informację:

• o prawie do wyboru nowego sprzedawcy;
• że z chwilą rozpoczęcia realizacji sprzedaży energii elektrycznej na podstawie umowy z nowym sprzedawcą, umowa sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowa kompleksowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ulega rozwiązaniu, bez konieczności jej wypowiadania.

Cena energii elektrycznej w sprzedaży rezerwowej

Sprzedawca rezerwowy energii elektrycznej publikuje na swojej stronie internetowej informację o cenie energii elektrycznej sprzedawanej w ramach sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej i o warunkach jej świadczenia, a także wzór umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej.

Cenę energii elektrycznej sprzedawanej w ramach sprzedaży rezerwowej określa sprzedawca  rezerwowy, jednak nie może ona wynosić więcej niż trzykrotność tzw. ceny na rynku konkurencyjnym za poprzedni kwartał. Cenę tę oblicza i ogłasza Prezes URE na stronie Urzędu.^{[3] [4]}Należy pamiętać, że sprzedaż rezerwowa jest środkiem nadzwyczajnym, a ceny w umowach sprzedaży rezerwowej mogą być dużo wyższe niż w taryfach zatwierdzonych przez Prezesa URE i w ofertach wolnorynkowych. Dlatego odbiorca, dla którego uruchomiono sprzedaż rezerwową powinien niezwłocznie dokonać porównania cen w sprzedaży rezerwowej z dostępnymi ofertami sprzedaży energii i rozważyć zawarcie nowej, „zwykłej” umowy kompleksowej lub umowy sprzedaży energii elektrycznej. 

Rozliczenia za energię elektryczną dostarczoną w ramach sprzedaży rezerwowej  dokonywane są  w okresach miesięcznych.

Na jaki okres zawierana jest umowa sprzedaży rezerwowej i jak można ją rozwiązać?

Umowa sprzedaży rezerwowej lub umowa kompleksowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej, obowiązuje od dnia zaprzestania wykonywania umowy sprzedaży lub umowy kompleksowej przez dotychczasowego sprzedawcę energii elektrycznej i zawierana jest na czas nieokreślony.

Umowa ta ulega rozwiązaniu z mocy prawa (odbiorca nie musi jej wypowiadać) z chwilą:

• rozpoczęcia realizacji sprzedaży energii elektrycznej na podstawie nowej umowy sprzedaży energii elektrycznej lub umowy kompleksowej z nowym sprzedawcą
• wygaśnięcia lub rozwiązania umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej

Jeśli odbiorca podejmie decyzję o zaprzestaniu korzystania z dostaw energii elektrycznej, nie chce wybrać nowego sprzedawcy i nie chce mieć zapewnionych dostaw energii elektrycznej przez sprzedawcę rezerwowego, może wypowiedzieć umowę sprzedaży rezerwowej lub umowę kompleksową zawierającą postanowienia sprzedaży rezerwowej z zachowaniem 7-dniowego okresu wypowiedzenia. Umowa sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowa kompleksowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ulega rozwiązaniu z upływem 7 dni od dnia doręczenia sprzedawcy rezerwowemu oświadczenia odbiorcy o wypowiedzeniu umowy. Odbiorca  może wskazać późniejszy termin rozwiązania umowy.

Sprzedaż rezerwowa a uruchomienie Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii

Od 1 lipca 2025 r. rusza Centralny System Informacji Rynku Energii  - CSIRE. System ten ułatwić ma i przyspieszyć wymianę informacji między dystrybutorem, sprzedawcą i odbiorcą. Do CSIRE dystrybutorzy przystępować będą etapowo:

1) Dystrybutor, do którego sieci przyłączonych jest mniej niż 100 000 punktów poboru energii decyduje o momencie rozpoczęcia realizacji swoich zadań przy wykorzystaniu CSIRE w jednym z terminów:

- 1 lipca 2025 r.

- 1 marca 2026 r.

- 1 lipca 2026 r.

Po złożeniu stosownego oświadczenia oraz po zamieszczeniu takiej informacji na swojej stronie internetowej, dany Dystrybutor rozpoczyna realizację swoich zadań za pośrednictwem CSIRE; w tym samym czasie realizację swoich zadań za pośrednictwem CSIRE rozpoczyna sprzedawca, którego odbiorcy przyłączeni są do sieci danego Dystrybutora.

2) Dystrybutor, do sieci którego przyłączonych jest co najmniej 100 000 punktów poboru energii elektrycznej i dystrybutor, który nie przystąpił w ww. terminach do realizacji swoich zadań za pośrednictwem CSIRE oraz sprzedawcy, których odbiorcy przyłączeni są do sieci tych Dystrybutorów, rozpoczynają realizację swoich zadań za pośrednictwem CSIRE od 19 października 2026 r.

Z perspektywy odbiorcy, w zakresie uruchamiania sprzedaży rezerwowej na sieci Dystrybutora, który korzysta z CSIRE, nie zmienia się wiele  w porównaniu do zasad obowiązujących od 1 lipca 2025 r. na sieciach dystrybutorów nie korzystających z CSIRE. Informację do sprzedawcy rezerwowego o konieczności uruchomienia sprzedaży rezerwowej przekaże nie dystrybutor, a operator informacji rynku energii - OIRE (podmiot prowadzący CSIRE). Sprzedaż rezerwowa energii elektrycznej będzie uruchomiona z chwilą poinformowania sprzedawcy rezerwowego energii elektrycznej przez OIRE o potrzebie uruchomienia sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej. Z tą chwilą zawarta zostanie – z mocy prawa – umowa sprzedaży rezerwowej między sprzedawcą rezerwowym a odbiorcą końcowym.

Istotną zmianą (zgodnie z dotychczasowymi zasadami, to dystrybutor powiadamiał odbiorcę o uruchomieniu sprzedaży rezerwowej) będzie dla odbiorcy przesyłany przez sprzedawcę rezerwowego w terminie 5 dni od uzyskania od OIRE informacji o konieczności uruchomienia sprzedaży rezerwowej pakiet informacji o:

1) zawarciu umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, podstawie prawnej jej zawarcia oraz o dacie rozpoczęcia sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej;

2) warunkach świadczenia sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, w tym o stosowanym cenniku i terminie jego obowiązywania oraz o okresie rozliczeniowym;

3) prawie do wypowiedzenia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej, z zachowaniem 7-dniowego okresu wypowiedzenia;

4) prawach i obowiązkach odbiorcy końcowego wynikających ze sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej;

5) prawie do dokonania wyboru nowego sprzedawcy wraz z informacją, że z chwilą rozpoczęcia realizacji sprzedaży energii elektrycznej na podstawie umowy z nowym sprzedawcą, umowa sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowa kompleksowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ulega rozwiązaniu, bez konieczności jej wypowiadania;

6) sposobie weryfikacji przez odbiorcę końcowego informacji o wyznaczeniu sprzedawcy rezerwowego energii elektrycznej;

7) szacowanych miesięcznych kosztach energii elektrycznej dla przeciętnego zużycia energii elektrycznej w ramach danej grupy taryfowej na podstawie umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowy kompleksowej zawierającej postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej.

Skróceniu ulegnie czas, w którym sprzedawca ma dostarczyć  odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym umowę sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej lub umowę kompleksową zawierającą postanowienia umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej (z 30 do 14 dni). Dla pozostałych odbiorców sprzedawca rezerwowy ma to zrobić na warunkach dotychczasowych, w ciągu 30 dni.