Urząd Regulacji Energetyki

https://www.ure.gov.pl/pl/paliwa-gazowe/charakterystyka-rynku/7563,2017.html
2024-03-29, 06:41

2017

Liberalizacja rynku gazu

2017 rok przyniósł częściową deregulację cen w obszarze sprzedaży paliwa gazowego. Deregulacja cen miała miejsce za sprawą wprowadzonego nowelizacją ustawy - Prawo energetyczne harmonogramu uwolnienia cen dla poszczególnych grup odbiorców. Na podstawie wskazanej nowelizacji od 1 stycznia 2017 r. weszły w życie przepisy deregulujące sprzedaż paliwa gazowego do odbiorców hurtowych, sprzedaż gazu CNG i LNG, jak również sprzedaż gazu do odbiorców końcowych dokonujących zakupu tego paliwa w punkcie wirtualnym lub w trybie przetargów, aukcji lub zamówień publicznych. Ponadto od 1 października 2017 r. deregulacja cen objęła sprzedaż paliwa gazowego dla wszystkich odbiorców końcowych z wyłączeniem odbiorców z grupy gospodarstw domowych, dla których ceny zostaną uwolnione od 1 stycznia 2024 r.

RYNEK HURTOWY

Zakupy gazu z zagranicy, w ilości 167 TWh, uzupełniane były gazem pochodzącym ze źródeł krajowych w ilości 42,1 TWh. Całkowite dostawy gazu z zagranicy w 2017 r. obejmowały import oraz nabycie wewnątrzwspólnotowe. W 2017 r. nadal istotną część stanowił import z kierunku wschodniego, realizowany w ramach długoterminowego kontraktu zawartego pomiędzy PGNiG S.A. a Gazprom.

W 2017 r. przez polski system przesyłowy przepłynęło 560,6 TWh gazu wysokometanowego i 8,5 TWh gazu zaazotowanego. Większość gazu wysokometanowego została przetransportowana tranzytem z wykorzystaniem gazociągu jamalskiego.

Obrót gazem ziemnym

Na koniec 2017 r. koncesję na obrót paliwami gazowymi posiadało 200 podmiotów wobec 196 na koniec 2016 r. Natomiast 108 przedsiębiorstw aktywnie uczestniczyło w obrocie gazem ziemnym. Przedsiębiorstwa obrotu gazem spoza GK PGNiG S.A. pozyskały 86,1 TWh gazu ziemnego.

Giełda gazu ziemnego

Sprzedaż i zakup paliw gazowych na polskim rynku hurtowym odbywa się przede wszystkim na giełdzie towarowej prowadzonej przez TGE S.A. Uczestnikami rynku giełdowego są głównie przedsiębiorstwa obrotu paliwami gazowymi oraz najwięksi odbiorcy końcowi, którzy mogą działać samodzielnie po zawarciu stosownej umowy z TGE S.A., stając się członkami giełdy, lub też za pośrednictwem domów maklerskich. Obrót giełdowy odbywa się poprzez zawieranie umów sprzedaży (transakcji) pomiędzy członkami giełdy.

W 2017 r. TGE S.A. prowadziła następujące rynki sprzedaży paliw gazowych: Rynek Dnia Bieżącego, Rynek Dnia Następnego oraz Rynek Terminowy Towarowy. Sprzedaż gazu ziemnego była również realizowana w systemie aukcji.

Przedmiotem obrotu na rynku terminowym towarowym gazu (RTTg) jest dostawa gazu w jednakowej ilości we wszystkich godzinach okresu dostawy zgodnym ze standardem instrumentu (tygodniowy, miesięczny, kwartalny i roczny).

Przedmiotem obrotu na rynku dnia następnego gazu (RDNg) jest dostawa gazu w jednakowej ilości we wszystkich godzinach dnia dostawy. Jest to instrument typu base, a jeden kontrakt odpowiada dostawie 1 MWh gazu w każdej godzinie dnia dostawy. Obrót jest prowadzony przez jeden dzień poprzedzający datę dostawy, w systemie fixingu oraz notowań ciągłych.

Obrót na rynku dnia bieżącego (RDBg) prowadzony jest w systemie notowań ciągłych.

W 2017 r. w wyniku realizacji kontraktów zawartych na TGE S.A. dostarczono 123 704 647 MWh gazu ziemnego po średniej cenie 81,00 zł/MWh. W tym okresie dostarczono 19 255 296 MWh na rynku RDNG, 4 727 137 MWh na rynku RDBG i 99 722 214 MWh na rynku terminowym - RTTG. Średnia cena gazu dostarczonego w wyniku realizacji kontraktów zawartych na rynku RDNG w 2017 r. wyniosła 84,40 zł/MWh, na rynku RDBG 80,86 zł/MWh, na rynku terminowym 80,36 zł/MWh.

W 2017 r. Prezes URE monitorował również transakcje zawierane w punkcie wirtualnym na rynku pozagiełdowym. W wyniku realizacji kontraktów zawartych w tym punkcie na rynku OTC dostarczono 23,8 TWh gazu ziemnego po średniej cenie 80,07 zł/MWh.

RYNEK DETALICZNY

Analiza rynku detalicznego paliw gazowych, dokonana na podstawie monitoringu za 2017 r., obejmującego ponad sto spółek obrotu, wykazała, że całkowita sprzedaż do odbiorców końcowych gazu ziemnego (tj. gazu wysokometanowego i zaazotowanego dostarczanego z sieci gazowych) wyniosła 201 881 827 MWh. W porównaniu do 2016 r. nastąpił wzrost zużycia gazu o ok. 10%. Wzrost ten został wygenerowany przez grupę odbiorców przemysłowych. Całkowita liczba odbiorców gazu w 2017 r. przekroczyła 7 mln.

W 2017 r. sprzedaż gazu ziemnego do odbiorców końcowych zdominowana była przez podmioty z GK PGNiG S.A. Udział tych podmiotów wzrósł w stosunku do roku poprzedniego, do poziomu 80,74%, podczas gdy rok wcześniej udział ten wynosił 73,69%. Zmiana ta wynikała z istotnego spadku przywozu gazu z zagranicy bezpośrednio przez odbiorców końcowych na własne potrzeby. Nastąpiło to głównie na skutek zmian regulacji prawnych dotyczących zapasów obowiązkowych.

Prezes URE dokonał również monitoringu sprzedaży gazu w postaci skroplonej (LNG) w 2017 r. Monitoringiem objęto 12 przedsiębiorstw energetycznych dokonujących zakupu tego gazu na potrzeby krajowe. Pozyskanie gazu LNG przez te przedsiębiorstwa wyniosło 20 483 903 MWh, z tego większość została pozyskana za pośrednictwem terminalu LNG w Świnoujściu. Duża część z pozyskanego gazu LNG została sprzedana odbiorcom końcowym po dokonaniu regazyfikacji i wprowadzeniu uzyskanego gazu wysokometanowego do sieci gazowej. Wolumen sprzedaży gazu LNG do odbiorców końcowych w postaci skroplonej wyniósł ok. 471 158 MWh. W tym wolumenie dominujące znaczenie (ok. 72%) miała sprzedaż gazu realizowana przez podmioty spoza GK PGNiG S.A.

Data publikacji : 31.05.2018

Opcje strony