Światowy Dzień Konsumenta z URE
Jak co roku, 15 marca obchodzony jest Światowy Dzień Konsumenta.
Z tej okazji Urząd Regulacji Energetyki zwraca uwagę na problemy odbiorców zauważalne przede wszystkim na rynku energii oraz przypomina o najważniejszych uprawnieniach, które przysługują każdemu konsumentowi.
Światowy Dzień Konsumenta został ustanowiony 15 marca 1983 r. w celu upamiętnienia przemówienia Johna F. Kennedy’ego w Kongresie Stanów Zjednoczonych z 1962 r. Podczas niego sformułowane zostały cztery podstawowe prawa konsumentów: do informacji, wyboru, bezpieczeństwa oraz reprezentacji. W Polsce dzień ten obchodzony jest od 2000 r.
Na rynku pojawia się coraz więcej firm oferujących energię elektryczną i gaz. Prawo konsumenta do zmiany sprzedawcy energii elektrycznej i gazu zostało wprowadzone w połowie 2007 r. Jest ono ważnym elementem wzmacniania konkurencyjności na tych rynkach. Jednak wraz ze wzrostem liczby sprzedawców pojawiły się także podmioty, które stosują nieuczciwe działania mające na celu przede wszystkim pozyskanie klienta. Urząd Regulacji Energetyki wielokrotnie apelował i nadal apeluje do odbiorców, żeby dokładnie czytali umowy przed ich podpisaniem. Oprócz ceny usługi, należy zwracać uwagę, na jaki okres zawierany jest kontrakt, czy jest automatycznie przedłużany, czy nie ma zapisów np. o dodatkowych opłatach lub karach. Należy również pamiętać, że od niekorzystnej umowy można odstąpić. Konsument ma na to 14 dni od dnia jej zawarcia, ale tylko, gdy kontrakt został podpisany poza lokalem firmy czyli np. w domu Klienta.
Warto wskazać, że coraz większa liczba konsumentów decyduje się na zmianę sprzedawcy energii. W 2016 r. na taką zmianę zdecydowało się ponad 70 tysięcy konsumentów z grupy gospodarstw domowych. Tym samym liczba wszystkich odbiorców, którzy zrezygnowali z zakupu prądu u dotychczasowego sprzedawcy sięgnęła ponad 460 tysięcy. Na rynku gazu również od dwóch lat jest zauważalne duże zainteresowanie zmianą sprzedawcy gazu.
Jednocześnie do Urzędu wpływają skargi odbiorców dotyczące praktyk niektórych przedstawicieli handlowych, związanych głównie z wprowadzeniem w błąd przy podpisywaniu umowy sprzedaży energii z nowym sprzedawcą. Wśród zgłoszonych skarg dominowały sytuacje, gdzie przedstawiciele handlowi reprezentujący przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się sprzedażą energii:
- przedstawiali się jako pracownicy sprzedawcy z urzędu (przedsiębiorstwa, z którym zazwyczaj odbiorca miał podpisaną umowę kompleksową na sprzedaż i dystrybucję energii), w związku z czym odbiorcy zawierali nową umowę z innym sprzedawcą będąc przeświadczonymi o tym, że jest to umowa z dotychczasowym sprzedawcą,
- przedstawiali się jako pracownicy urzędu namawiając do podpisania nowej umowy,
- informowali odbiorców, że dotychczasowy sprzedawca kończy działalność i w związku z tym odbiorcy ci muszą podpisać nowe umowy,
- informowali odbiorców, że w związku ze zmianami przepisów prawa konieczna jest aktualizacja umów, w związku z czym odbiorcy podpisywali umowy z nowym sprzedawcą w przekonaniu, że jest to umowa z dotychczasowym sprzedawcą,
- obiecywali sprzedaż energii po niższej cenie niż ta, którą dotychczas płacił odbiorca, po czym odbiorca już przy pierwszym rachunku otrzymanym od nowego sprzedawcy zauważał, że płatności są większe niż dotychczas,
- przy zawieraniu umów nie przedstawiali pełnej informacji o warunkach oferty/umowy,
- w sytuacji gdy odbiorca zgłaszał, że ma zawartą umowę terminową z obecnym sprzedawcą, informowali, niezgodnie z prawdą, że umowa z dotychczasowym sprzedawcą zostanie rozwiązana bez żadnych konsekwencji finansowych wobec odbiorcy,
- nie informowali o prawie do odstąpienia od umowy,
- doręczając umowę przez kuriera, odbiorcy byli ponaglani do jak najszybszego podpisania dokumentów bez możliwości wcześniejszego zapoznania się z ich treścią,
- nie informowali o 14-dniowym prawie do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem dostawcy,
Przypominamy, że w przypadku otrzymania oferty zmiany sprzedawcy energii odbiorca powinien:
- upewnić się, czy osoba składająca ofertę jest rzeczywiście przedstawicielem przedsiębiorstwa energetycznego, za którego się podaje; odbiorca powinien zatem poprosić o okazanie legitymacji służbowej bądź identyfikatora lub upoważnienia;
- przed podpisaniem umowy sprzedaży energii należy dokładnie zapoznać się z jej treścią, sprawdzając m.in. nazwę dostawcy, określone w umowie opłaty, okres obowiązywania umowy, warunki jej rozwiązania;
- nie należy ulegać presji przedstawiciela handlowego, w przypadku namawiania do szybkiego podpisania umowy bez uprzedniego jej przeczytania; odbiorca nie powinien podpisywać umowy tylko na podstawie zapewnienia ze strony przedstawiciela handlowego, że ten dokładnie przedstawił ofertę;
- w przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do treści umowy należy poprosić przedstawiciela handlowego, aby pozostawił druk umowy oraz kontakt do siebie, a wątpliwości można wyjaśnić kontaktując się - na przykład - telefonicznie z Biurem Obsługi Klienta danego przedsiębiorstwa lub z Punktem Informacyjnym dla Odbiorców Energii i Paliw Gazowych Urzędu Regulacji Energetyki, tel. 22 244 26 36;
- dopilnować, by po zawarciu umowy odbiorca otrzymał egzemplarz podpisanej umowy wraz ze wszystkimi jej załącznikami (cennik, ogólne warunki umowy, wzór oświadczenia o odstąpieniu z oznaczeniem nazwy oraz adresem siedziby tego przedsiębiorstwa).
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości Urząd Regulacji Energetyki zachęca do zapoznania się z publikowanymi w serwisie internetowym Urzędu Zbiorami Praw Konsumentów. Poradniki zawierają praktyczne informacje dotyczące zarówno praw odbiorców, jak również funkcjonowania rynków oraz sprzedaży i dostawy paliw i energii. Wśród podstawowych praw konsumentów wymienia się m.in.: dostęp do sieci, zakup paliw i energii czy korzystanie ze standardów jakościowych. Poza tym, w poradnikach przedstawione są zasady rozliczeń i korygowania wystawionych faktur, rozpatrywania reklamacji czy sposoby rozstrzygania sporów.
Uwaga: Zbiór Praw Konsumenta Energii Elektrycznej został ostatnio zaktualizowany i jest według stanu na 10 stycznia 2017 r.
Przypominamy także, że w sytuacji gdy upłynął już 14-dniowy termin na ewentualne odstąpienie od umowy z przedsiębiorstwem energetycznym, Prezes URE nie posiada kompetencji ani do rozstrzygnięcia powstałego sporu na tle realizacji postanowień umowy, ani też do zmiany jej postanowień. Spory na tym tle należy rozwiązywać przede wszystkim zgodnie z postanowieniami przewidzianymi w zawartej umowie.
W Urzędzie, od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 15.00, działa także infolinia, gdzie można uzyskać informacje telefoniczne. W razie pytań zapraszamy do kontaktu pod numerem telefonu: 22 244 26 36.
W celu monitorowania pojawiających się nieprawidłowości i złych praktyk w działaniach sprzedawców energii i paliw gazowych, Prezes URE udostępnił także konsumentom specjalny formularz zgłoszeń, za pośrednictwem którego mogą informować o wszelkich nieprawidłowościach związanych ze standardami jakościowymi obsługi lub nieuczciwymi praktykami rynkowymi.
Informacje nadesłane za pośrednictwem formularza zgłoszeń pozwalają Prezesowi URE na identyfikację problemów i nieprawidłowości w funkcjonowaniu rynków energii i gazu, a w przypadkach zjawisk występujących na szeroką skalę - na ewentualne podjęcie przez Prezesa URE działań w ramach przysługujących mu kompetencji. Więcej na stronie www.ure.gov.pl/pl/regulator-monitoruje/6429,Regulator-monitoruje-dzialalnosc-sprzedawcow-energii-elektrycznej-i-paliw-gazowy.html