Urząd Regulacji Energetyki

Sprawozdanie z wyjazdu służbowego do Berlina

w dniach 5 – 9 czerwca 2005 r.

Celem wyjazdu było:

A. Wzięcie udziału w Kongresie EUROHEAT & POWER, który w dniach 6 – 7 czerwca 2005 r. odbył się w Berlinie.

B. Wzięcie udziału w roboczym spotkaniu grupy ekspertów, zaproszonych do udziału
w realizacji projektu „ECOHEATCOOL”, finansowanego ze środków EUROHEAT
& POWER i Unii Europejskiej.

Ad A. Kongres EUROHEAT & POWER, zorganizowany pod hasłem „Pełny obraz ciepłownictwa oraz skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej (CHP/DHC THE WHOLE PICTURE) był kolejnym (32) kongresem międzynarodowej organizacji, która zrzesza krajowe stowarzyszenia wytwórców oraz dystrybutorów ciepła i chłodu oraz przedsiębiorstwa eksploatujące systemy ciepłownicze, stowarzyszenia i przedsiębiorstwa przemysłowe, a także wytwórców urządzeń, instytuty badawcze, firmy konsultingowe i inne organizacje działające w 32 krajach w dziedzinie ciepłownictwa oraz skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej.

W pierwszym dniu Kongresu (6 czerwca) obrady były prowadzone na sesjach plenarnych. Pierwsza sesja zatytułowana „Ciepłownictwo oraz skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w sercu Europy” (CHP/DHC at the heart of Europe) obejmowała przemówienia powitalne i referat wprowadzający pt. „Europejska wizja miedzynarodowego przedsiębiorstwa energetycznego” (The European vision of an international energy company), który wygłosił Pan Lars G. Josefsson – Prezes Vattenfall (Szwecja). Obradom tej sesji przewodniczył Pan Tomas Bruce – Prezes EUROHEAT & POWER.

Drugą sesję stanowiło spotkanie okrągłego stołu, połączone z otwartą dyskusją, pod hasłem „Życie Europy” (Europe live). Sesję tą prowadził Pan Helmut Sendner – dziennikarz czasopisma Energie & Management. Uczestnikami spotkania okrągłego stołu byli:

– Pan Jurgen Trittin – Minister Ochrony Środowiska w Niemczech,

– Pan Andris Piebalgs – członek Komisji Europejskiej (przekaz video),

– Pan Wilhelmus de Wilt –Dyrekcja Generalna Transportu i Energii w Komisji Europejskiej,

– Pani Regina Guenther –Zarząd Przewidywania Klimatu i Polityki Energetycznej WWF,

– Posłowie Parlamentu Europejskiego:

· Pani Lena Ek – Szwecja (Partia Liberalna)

· Pan Peter Olajos – Węgry (Europejska Partia Ludowa),

· Pan Norbert Glante – Niemcy (Europejska Partia Socjalistyczna),

· Pan Claude Turmes – Luxemburg (Partia Zielonych).

Podczas trzeciej sesji, zatytułowanej „Dostarczanie energii w służbie społeczeństwa” (Energy supply at the service of society), której przewodniczył Pan Werner Dub (Wiceprezes EUROHEAT & POWER), referaty przedstawili:

1. Pani Meredydd Evans (Międzynarodowa Agencja Energii): „Ciepłownictwo oraz skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej na większym rynku energii ?” (CHP/DHC in the wider energy market?);

2. Pan Roeloff Potters (Nuon Warmte, Holandia) „Dostarczanie chłodu: zrównoważone rozwiązanie dla rosnących potrzeb chłodniczych Europy” (District Cooling: a sustainable solution to Europe’s rising cooling demands);

3. Pan Peter Claes (Prezes Międzynarodowej Federacji przemysłowych Odbiorców Energii) „Przyszłość zrównoważonej energetyki – perspektywa odbiorcy” (A future of sustainable energy – customer perspective);

4. Pan Wolf-Dietrich Kunze (Prezes Niemieckiego Stowarzyszenia Przedsiębiorstw Ciepłowniczych) „Pozyskiwanie odbiorców – refleksje z przeglądu odbiorców” (Reaching the customer - reflections from the customers surveys);

5. Pani Karin Baathe Stromquist (Światowa sieć niemieckiej poczty/DHL) „Inicjatywa czołowych przedsiębiorców w sprawie zmiany klimatu” (The Business Leaders Initiative on Climate Change – BLICC);

6. Pan Jacek Dreżewski (Prezes Elektrociepłownie Warszawskie S.A.) „Wdrożenie legislacji UE w Polsce – regulacja ciepłownictwa oraz skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej” (Implementation of EU Legislation in Poland – Regulating CHP/DHC).

W drugim dniu Kongresu (7 czerwca) obrady były prowadzone w kilku równoległych sesjach specjalistycznych, podczas których prezentowane były następujące referaty:

Sesja 1 POLITYKA EUROPEJSKA

1. „Wspomaganie skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej – stan obecny” (Supporting CHP today) - Sabine Froning, Euroheat & Power;

2. „Budowanie przyszłości skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej – refleksja na temat Dyrektywy w tej sprawie” (Building the future of CHP – reflection on the CHP Directive) – Wilhelmus de Wilt, Komisja Europejska;

3. „Wzorcowe sprawności dla skojarzonego wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej” (Efficiency benchmarks for CHP) - Christian Folke, E.ON Engineering, Niemcy;

4. „Odkrywanie krajowego potencjału ciepłownictwa oraz skojarzonego wytwarzania ciepła
i energii elektrycznej” (Exploring national CHP/DHC Potentials) - Else Bernsen, COWI Consultants, Dania.

5. „Handel emisjami: informacje dla ciepłownictwa oraz skojarzonego wytwarzania ciepła
i energii elektrycznej w drugim etapie wymiany handlowej” (Emissions Trading: News for CHP/DHC in the second trading period ?) – Madeleine Infeldt, DG ENV, Komisja Europejska;

6. „Handel emisjami: ocena wpływu” (Emissions Trading: Impact assessment) - Erik Larsson, SDHA, Szwecja;

7. „Wzajemne stosunki UE – Rosja w dziedzinie energetyki ze specjalnym uwzględnieniem sektora skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej oraz ciepłownictwa” (EU – Russian energy relationship with a special reflection on CHP/DHC sector) – Dr Sergey Kishchcnko, EU-Russia Energy Dialogue, Rosja;

Sesja 2 RYNKI EUROPEJSKIE

1. „ECOHEATCOOL – wgląd w europejskie rynki ciepła i chłodu” (ECOHEATCOOL – insights in the European heat and cool markets) - Prof. Sven Werner, Chalmers University, Szwecja;

2. „Wspólna deklaracja w sprawie odnawialnego ogrzewnictwa i chłodnictwa” (Joint declaration on renewable heating and cooling) – Oliver Schafer, Europejska Rada Energii Odnawialnej (EREC);

3. „Ogrzewanie indywidualne czy cieplownictwo – wybór odbiorcy I" (Individual heating or DHC – The customer choice I) - Erik van Vliet, EnergieNed, Holandia;

4. „Ogrzewanie indywidualne czy cieplownictwo - wybiera odbiorca II" (Individual heating or DHC - The customer choice II) - Radu Diaconovici, Cogen, Rumunia;

5. „Wymiana doświadczeń i zwiększanie potencjału – refleksje na temat przyszłości ciepłownictwa oraz skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej” (Sharing experiences and maximising potential – reflections on the future of CHP/DHC) - Gyorgy Laszlo, FOTAV, Węgry.

Sesja 3 PROBLEMATYKA TECHNICZNA

1. „Rola standaryzacji w europejskim prawodawstwie dotyczącym energetyki i środowiska” (The role of standarisation in European energy and environment legislation) – Jan van Herp, Europejski Komitet ds. Standaryzacji;

2. „Ocena systemów cieplowniczych pod kątem efektywności ochrony środowiska” (Assessing the environmental efficiency of district heating systems) – Prof. Peter Loose, FH Lausitz, Niemcy;

3. „Wpływ zdecentralizowanego wytwarzania na eksploatację systemu” (The impact of decentralised generation on system operation) – Paul Frederik Bach, Eltra;

4. „Europejskie wytyczne dla oceny jakości rur preizolowanych” (European guidelines for assessing the quality of pre-insulated pipes) – Veli-Pekka Sirola, Finnish Energy Industries, Finlandia;

5. „Europejskie wytyczne dla przygotowania cieplej wody użytkowej” (European guidelines for the preparation of domestic hot water) – Janusz Różalski, OPEC Gdynia, Polska;

6. „Europejskie wymagania i praktyka w pomiarach ciepła” (European requirements and practice in heat metering) – Bo Frank, EHMA;

Sesja 4 INFORMACJE MIĘDZYNARODOWE

1. „Ciepłownictwo oraz skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w Wielkiej Brytanii: nowe projekty i rozmiary” (CHP/DHC in the UK: New projects and dimensions) – George Armistead, Conoco Philips i Michael King, CHPA;

2. „Ciepłownictwo oraz skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w Szwajcarii: mobilizowanie nowatorskiego potencjału” (CHP/DHC in the Switzerland: mobilising innovative potentials) – Waler Boehlen, Prezes Szwajcarskiego Stowarzyszenia Ciepłownictwa;

3. „Ciepłownictwo oraz skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w krajach bałtyckich. Rola władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu polityki Unii Europejskiej” (CHP/DHC in the Baltic countries. The role of local and regional authorities in implementing EU policies) – Andris Akermanis, Łotewskie Stowarzyszenie Ciepłownictwa;

4. „Inwestycje w dziedzinie ciepłownictwa oraz skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej w Rosji” (CHP/DHC investment in Russia) – Alexander N. Davydov (Non Commercial Partnership (NP.) „Russian Heat Supplying”, Moskwa;

5. „Europejski projekt w USA” (A European-style project in the US) – Prof. M.A.Pierce, Uniwersytet Rochester, USA;

6. „Ciepłownictwo w Korei” (District Heating in Korea) – Lee Hoon i Kim Bong-Kyun, Koreańskie Stowarzyszenie Ciepłownictwa.

Sesja 5 PREZENTACJE PRODUCENTÓW

1. „Przyszła generacja rur preizolowanych dla ciepłownictwa” (The future generation of pre-insulated pipes for district heating) – Helmut Pietschman, Frankische Rohrwerke Gebr. Kirchner GmbH + CoKG, Niemcy;

2. „Prezentacja Firmy Danfoss S.A., automatyka ciepłownicza” (Presentation from DANFOSS A/S, District Heating Controls) – Herman Boysen, Dania;

3. „Prezentacja Firmy Klinger Fluid Kontrol” (Presentation from Klinger Fluid Kontrol) – Erwin Cichra, Austria.

Sesja 6 SEMINARIUM na temat UMOWY WDROŻENIOWEJ IEA

1. Prezentacja wstępna (Opening presentation) – Robin Witschire, IEA DHC;

2. „Porównanie rozproszonych i wielkich systemów ciepłowniczych zasilanych
z elektrociepłowni” (A comparison of distributed CHP/DHC with large-scale CHP/DHC) – Paul Woods, PB Power Ltd. – Energy;

3. „Dwuetapowy model decyzji i optymalizacji dla scentralizowanego i zdecentralizowanego magazynowania ciepła w ciepłownictwie” (Two-step decision and optimisation model for centralised and decentralied thermal storage in DHC” – John Rune Nielsen, Swedich National Testing and Research Institute;

4. „Poprawa eksploatacyjnej różnicy temperatury w systemach ciepłowniczych” (Improvement of operational temperature differences in DH systems) – Heimo Zinko, ZW Energietechnik;

5. „Wpływ gazów komórkowych na właściwości izolacyjne rurociągów ciepłowniczych
i konkurencyjność przesyłania energii” (The influence of celluler gases on insulation properties of district heating pipes and the competitiveness of district energy” – Henning D. Smith, Danish Technological Institute;

6. „Oddziaływanie zanieczyszczeń biologicznych i mikrobiologicznych na korozję sieci ciepłowniczych” (Biofouling and microbiologically influenced corrosion in DH networks) – Bo Hojris Olesen, Danish Technological Institute;

7. „Strategie zarządzania stratami ciepła – technika i ekonomia” (Strategies to manage heat losses – technique and economy) – H. W. Hoffmamm, MVV Energie AG;

8. „Dynamiczna optymalizacja magazynowania ciepła i zarządzania poborem” (Dynamic heat storage optimization and demand Side Management) – M. Wigbels, Fraunhofer Institut Umsicht;

9. Wnioski (Conclusions) - Robin Witschire, IEA DHC.

W załączeniu przekazuję kserokopię programu konferencji i materiały konferencyjne w języku angielskim oraz płytę kompaktową i wydawnictwo „District Heating and Cooling; Country by Country / 2005 Survey” (Euroheat & Power, Belgia, maj 2005) .

Ad B. Robocze spotkanie grupy ekspertów miało na celu ustalenie zakresu i harmonogramu prac związanych z realizację projektu „ECOHEATCOOL”. Projekt ten ma na celu:

Þ przeanalizowanie potrzeb oraz dynamiki zmian w zakresie ogrzewnictwa i chłodnictwa dla 32 krajów europejskich, w tym 25 krajów członkowskich Unii Europejskiej, 4 krajów kandydujących (Bułgaria, Chorwacja, Rumunia i Turcja) oraz 3 krajów EFTA (Islandia, Norwegia i Szwajcaria),

Þ przeanalizowanie i przedstawienie możliwości scentralizowanego zaopatrzenia w ciepło
i chłód,

Þ określenie narzędzi do oceny efektywności wykorzystania energii pierwotnej w systemach ciepłowniczych od przemiany aż do dostarczenia ciepła do końcowych użytkowników,

Þ dokonanie oceny wpływu dalszego rozwoju scentralizowanego zaopatrzenia w ciepło
i chłód w odniesieniu do celów polityki Unii Europejskiej oraz określenie zaleceń dotyczących strategii wzmocnienia rozwoju opcji związanych ze zrównoważonym zaopatrzeniem w ciepło i chłód,

Þ opublikowanie wyników prac zrealizowanych w ramach projektu.

Program roboczego spotkania obejmował:

1. Wprowadzenie

2. Omówienie prac związanych z określeniem potrzeb cieplnych (WP – 1),

· przedstawienie konspektu opracowania,

· powiązania z innymi materiałami (łącznie z materiałami z Kongresu) i uwagi,

· dalsza działalność.

3. Omówienie prac związanych z określeniem potrzeb chłodniczych (WP – 2),

· przedstawienie konspektu opracowania,

· powiązania z innymi materiałami, dodatkowe informacje i uwagi,

· dalsza działalność.

4. Omówienie prac związanych z przygotowaniem wytycznych do określania efektywności ciepłownictwa (WP – 3)

· główne elementy wytycznych,

· powiązanie prac nad określeniem potencjału ciepłownictwa (WP – 4) i potencjału chłodnictwa (WP – 5) w oparciu o wyniki prac nad wytycznymi (WP – 3).

5. Omówienie prac związanych z określeniem potencjału ciepłownictwa (WP – 4)

· wprowadzenie – główne elementy i sposób podejścia,

· uwagi i propozycje.

6. Omówienie prac związanych z określeniem potencjału chłodnictwa (WP – 5)

· wprowadzenie – główne elementy i sposób podejścia,

· uwagi i propozycje.

7. Działalność związana z upowszechnieniem wyników prac

· projekt ulotki,

· bieżące informacje – przygotowanie „wsadu”.

8. Sprawozdanie o postępie prac.

9. Sprawy różne.

W załączeniu przekazuję kserokopię materiałów roboczych (w języku angielskim), które stanowiły przedmiot dyskusji podczas spotkania.

Opracował:

Witold Cherubin

Doradca Prezesa URE