Informacja dotycząca przebiegu XVIII Zgromadzenia Ogólnego CEER oraz IX Spotkania ERGEG, które odbyły się 6 i 7 grudnia 2005 roku w Brukseli.
Zasadniczym tematem dyskusji stała się kwestia pogarszającej się sytuacji energetycznej Wspólnoty Europejskiej, przejawiająca się przede wszystkim w rosnących cenach energii, zwłaszcza gazu, co w istotny sposób zmniejsza konkurencyjność unijnej gospodarki. Problem ten stawia pod znakiem zapytania możliwość realizacji Strategii Lizbońskiej, która zakłada uzyskanie przez gospodarkę UE pełnej konkurencyjności do 2010 roku wobec wiodącej gospodarki świata, jaką jest gospodarka amerykańska. Chociaż trudności związane z realizacją założeń lizbońskich nie ograniczają się do energetyki, dziedzina ta stała się jednym z wiodących tematów w Komisji Europejskiej.
Według regulatora brytyjskiego, oceną procesu lizbońskiego zająć się ma komisja pod przewodnictwem Guenthera Verheugena. Jednym z kluczowych zagadnień, które ma zostać zbadane, jest właśnie poziom konkurencyjności w europejskim sektorze energetycznym. Według J. Vasconselosa rządy większości krajów członkowskich UE robią w tym zakresie zbyt mało.
Wielu uczestników spotkania zwracało uwagę na szybko rosnące ceny energii i podejmowane w tej kwestii przez organy administracyjne środki zaradcze. Dla przykładu, w Danii, ze względu na małą zdolność przesyłową połączeń międzynarodowych doszło do zdominowania dużej części terytorium kraju przez jedno przedsiębiorstwo, co w rezultacie doprowadziło do znacznego wzrostu cen. W Niemczech, na skutek słabości systemu przesyłowego doszło do zakłóceń w dostawach energii elektrycznej na południu kraju. W Irlandii, najwięksi odbiorcy energii planują stworzenie konsorcjum, aby w ten sposób ochronić się przed wzrostem cen. W Wielkiej Brytanii dramatycznie brakuje zapasów gazu, co powoduje że rząd domaga się wyjaśnień od regulatora i zapowiada zmiany w, dotychczas bardzo liberalnej, polityce dostaw gazu. Rozpoczęto również budowę jednego z największych w Europie terminali LNG. Wszyscy zebrani na posiedzeniu zgodzili się z koniecznością zintensyfikowania prac w odniesieniu do map drogowych w sektorze gazu i energii elektrycznej. Projekty te maja być gotowe na początku marca 2006 roku.
Innym istotnym tematem posiedzenia były wybory nowych władz CEER. Zgodnie z sugestią ustępującego przewodniczącego J. Vasconselosa, nowym przewodniczącym został Sir John Mogg z Wielkiej Brytanii. Kierowanie poszczególnymi grupami roboczymi powierzono następującym osobom:
Grupa "Odbiorcy" - Hakan Heiden (Szwecja). Zajmuje się głównie problematyką zmiany dostawcy i ochroną praw konsumenta.
Grupa "Elektryczność" - Asta Sihvonen-Pukka (Finlandia). Proponuje środki dla przezwyciężenia barier w handlu energią elektryczną, a więc alokacją mocy przesyłowych, taryfami przesyłowymi i rozwojem połączeń transgranicznych.
Grupa "Gaz" - Walter Bolz (Austria). Zajmuje się problematyką dostępu do infrastruktury gazowej, zwłaszcza w odniesieniu do międzynarodowego handlu gazem.
Grupa "Informacja, Szkolenie, Benchmarking" - Jose Sierra (Hiszpania). Jej zadaniem jest porównywanie stopnia otwarcia rynku w poszczególnych krajach członkowskich.
Grupa "Jednolity Rynek Energii" - Tom Reeves (Irlandia). Koordynuje działania na rzecz pełnego funkcjonowania Jednolitego Rynku Energii w Unii Europejskiej.
Grupa "Regulacja Energetyczna w Poludniowo-Wschodniej Europie" - Michael Caramanis i Alessandro Ortis (Grecja i Włochy). Analizuje problematykę związaną z włączeniem państw bałkańskich do ogólnoeuropejskiego systemu.
Kolejnym przedmiotem dyskusji była kwestia rurociągu bałtyckiego. W powszechnej opinii Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji i Holandii będzie to pozytywny krok w kierunku zwiększenia dostaw gazu i możliwości konkurencyjnych. Trudno zatem w tym kontekście oczekiwać jednolitego stanowiska wszystkich państw członkowskich.
2. 7 grudnia 2005 roku w siedzibie DG TREN odbyło się IX spotkanie ERGEG, w którym oprócz regulatorów unijnych uczestniczyli przedstawicieli DG TREN, DG Competition oraz Florenckiej Szkoły Regulatorów. Polskiego regulatora reprezentował doradca Prezesa URE, dr Marian Ślifierz.
Pierwsza część obrad poświęcona została wyborom nowych władz ERGEG. Także tym razem, zgodnie z sugestiami J. Vasconselosa, przewodniczącym został Sir. J. Mogg z Wielkiej Brytanii. Druga część dyskusji skupiła się na kwestii kontraktów długoterminowych w odniesieniu do alokacji mocy przesyłowych. Ustalono, iż zgodnie z decyzją European Court of Justice kontrakty historyczne dotyczące energii elektrycznej nie mogą być traktowane w sposób uprzywilejowany przy alokacji mocy przesyłowych. Według DG TREN kontrakty gazowe muszą również wypełniać postanowienia odpowiednich dyrektyw, co często nie jest przestrzegane, gdyż w wielu krajach nie ma praktycznie wolnych mocy przesyłowych w tym sektorze, jak również pojawiają się ograniczenia wobec nowych dostawców (zwłaszcza w krajach Europy Środkowej). Kraje naruszające reżim otwarcia rynku muszą liczyć się z rozpoczęciem wobec nich procedury wyjaśniającej, a w przypadku potwierdzenia zarzutów, z nałożeniem kar.
Do najważniejszych zagadnień w sektorze energii elektrycznej DG TREN zaliczono kwestię postępowanie wobec ograniczeń przesyłowych, współpracę operatorów systemów przesyłowych oraz bezpieczeństwo i niezawodność dostaw. Odpowiednie dokumenty zostaną poddane dyskusji na początku 2006 roku. W odniesieniu do sektora gazu poruszana będzie problematyka przejrzystości taryf i dostępu do sieci przesyłowej. Wyniki tych dyskusji przedstawione zostaną na majowym forum w Madrycie.
Data publikacji : 07.12.2005
Data modyfikacji : 23.06.2006